Việc sử dụng tro bay, xỉ than từ Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 đang mang lại nhiều hiệu quả bất ngờ trong công cuộc xây dựng nông thôn mới (NTM) và phát triển các ngành công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng ở Hà Tĩnh.
Những năm gần đây, Hà Tĩnh đang đẩy mạnh công cuộc xây dựng NTM, đô thị văn minh... do đó nhu cầu làm đường giao thông nông thôn, đường nội đồng, cứng hóa các tuyến đường đô thị để phục vụ cho việc đi lại, sản xuất của nhân dân đòi hỏi một nguồn lực khá lớn. Tuy nhiên, việc sử dụng các loại vật liệu: đất, đá, cát, sỏi làm nền đường đã đẩy giá thành lên cao, là bài toán khó đối với nhiều địa phương.
Trước những khó khăn trên, nhiều địa phương đã vận dụng nguồn tro, xỉ Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 làm nền đường thay thế cho các loại vật liệu thông dụng đã được một số địa phương trong tỉnh thực hiện, đảm bảo chất lượng, giảm giá thành.
Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1
Thị xã Kỳ Anh là một trong những địa phương đầu tiên tận dụng được lợi thế về khoảng cách, tiết kiệm chi phí vận chuyển khi nhà máy nhiệt điện đóng trên địa bàn cấp tro, xỉ miễn phí. Quá trình đưa tro, xỉ vào san lấp, làm nền đường đã mang lại hiệu quả khả quan tại địa phương này.
Theo bà Nguyễn Thị Hoài Nam, Trưởng phòng Quản lý Đô thị và Kinh tế thị xã Kỳ Anh, sau khi nắm được các quy chuẩn và thông số đảm bảo an toàn về môi trường của tro, xỉ nhà máy nhiệt điện, UBND thị xã Kỳ Anh đã có văn bản đề xuất nhà máy hỗ trợ để địa phương đưa vào sử dụng. Hiện một số phường, xã như: phường Sông Trí, phường Kỳ Trinh, xã Kỳ Hà... đã triển khai làm đường bằng vật liệu trên.
Ngoài thị xã Kỳ Anh, một số địa phương khác, kể các thành phố Hà Tĩnh đã mạnh dạn đưa tro, xỉ của nhà máy nhiệt điện vào sử dụng. Đặc biệt 2 phường Trần Phú và Thạch Linh đã dùng hàng trăm khối tro xỉ để làm các tuyến đường lâu nay không có kinh phí thi công.
Một đoạn đường ở phường Trần Phú, thành phố Hà Tĩnh vừa được san lấp bằng tro, xỉ từ của Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1.
Không chỉ sử dụng làm nền đường, vật liệu tro xỉ, tro bay còn được sử dụng làm chất phụ gia tại nhiều nhà máy gạch không nung trên địa bàn.
Theo anh Nguyễn Đình Sơn, cán bộ kỹ thuật Nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng Trần Châu (Cụm công nghiệp Bắc Cẩm Xuyên): “Sản phẩm gạch, ngói không nung của nhà máy có 17-20% chất phụ gia là tro bay, tro xỉ của Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1. Đây là vật liệu được các chuyên gia Nhật Bản, CHLB Đức khuyến khích đưa vào sử dụng bởi đảm bảo độ bền cao và thân thiện với môi trường. Ngoài ra, sử dụng phụ gia này cũng làm giảm đáng kể giá thành sản phẩm”.
Sản phẩm gạch không nung được làm từ tro xỉ
Do điều kiện khí hậu miền Trung khắc nghiệt, thường xuất hiện kiểu thời tiết nam nồm nên một số tính năng khá đặc biệt của xỉ than đang được người dân ở Hà Tĩnh vận dụng đó là làm vật liệu cách nhiệt trên mái nhà và đổ nền móng nhà để hút ẩm.
“Qua tìm hiểu về tính năng của xỉ than, năm ngoái khi làm nhà tôi có xin một ít của nhà máy nhiệt điện để về đổ nền. Phải nói sử dụng xỉ than đổ nền rất tuyệt vời bởi khí hậu ở Hà Tĩnh nền nhà thường đổ mồ hôi ẩm ướt. Tuy nhiên khi sử dụng vật liệu trên, nền nhà của tôi không còn hiện tượng như vậy nữa” – anh Lê Văn Nam (phường Hà Huy Tập, thành phố Hà Tĩnh) chia sẻ.
Ông Nguyễn Trọng Thạch, Phó giám đốc Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 cho biết, mỗi năm, Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 sử dụng khoảng 4 triệu tấn than. Sản phẩm tro bay và xỉ đáy lò của Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1 đã được Viện Công nghệ môi trường và Viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ Việt Nam lấy và phân tích mẫu xác nhận không phải là chất thải nguy hại theo Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia về ngưỡng nguy hại QCVN 07:2009/BTNMT.
Đặc biệt, sản phẩm tro bay còn được Viện Khoa học Công nghệ Xây Dựng - Bộ xây dựng đánh giá và cấp giấy chứng chất lượng phù hợp với Quy chuẩn Việt Nam QCVN 16:2014/BXD để làm phụ gia hoạt tính tro bay dành cho bê tông, vữa xây và xi măng, vật liệu xây dựng, gạch không nung, đầm lăn cho các công trình thủy điện, giao thông nông thôn…
Vấn đề sử dụng tro, xỉ từ nhà máy nhiệt điện, ông Dương Tất Thắng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh cho biết, nếu làm tốt thì đấy là một nguyên liệu mới có thể thay thế như là vật liệu san lấp để hạn chế việc sử dụng đồi, đất, cát, đá... để san lấp. Còn về việc làm hạ tầng giao thông, theo nghiên cứu đánh giá của các nhà khoa học thì đây là nguyên liệu rất tốt.
Theo Tiến Hiệp – Báo Dân trí